Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang dự thảo Thông tư hướng dẫn về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong việc áp dụng quy định của Bộ luật lao động 2012 về vấn đề này.
Tại Thông tư này nêu ra một số quy định đáng chú ý, cụ thể như sau:
Người lao động đồng ý, mới được bố trí làm thêm giờ
Người sử dụng lao động chỉ được bố trí làm thêm giờ khi có sự đồng ý của người lao động, đồng thời phải có văn bản thỏa thuận về việc làm thêm giờ này theo mẫu tại Phụ lục I (file đính kèm).
Hướng dẫn tính lương trong trường hợp nghỉ bù sau đợt làm thêm nhiều ngày
Có 2 trường hợp:
Trường hợp 1: Người lao động có ngày nghỉ hàng tuần cố định.
Sau mỗi đợt làm thêm 07 ngày liên tục, người lao động phải bố trí ngày nghỉ tiếp theo để bù cho ngày nghỉ hàng tuần không được nghỉ.
Đồng thời, thời gian làm việc vào ngày nghỉ hàng tuần này được tính là thời gian làm thêm giờ và thời gian nghỉ bù này không phải trả lương cho người lao động.
Trường hợp 2: Do chu kỳ lao động, người lao động không thể nghỉ hàng tuần cố định
Nếu sau đợt làm thêm 07 ngày liên tục trùng với ngày nghỉ trong tháng thì phải bố trí cho người lao động nghỉ bù và trả lương như trường hợp 1.
Nếu sau đợt làm thêm 07 ngày liên tục không trùng với ngày nghỉ trong tháng thì vẫn phải cho người lao động nghỉ ngày tiếp theo và tình lương làm thêm giờ, không phải trả lương ngày nghỉ bù.
Việc hoán đổi ngày nghỉ bù với nghỉ hàng tuần dựa trên sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động. Nếu không thỏa thuận hoán đổi thì vẫn phải đảm bảo nghỉ đủ 4 ngày nghỉ hàng tuần trong tháng.
Riêng với những công việc có tính chất đặc thù trong lĩnh vực vận tải đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, đường hàng không, thăm dò khai thác dầu khí trên biển; làm việc trên biển; trong lĩnh vực nghệ thuật; sử dụng kỹ thuật bức xạ và hạt nhân; ứng dụng kỹ thuật sóng cao tần; công việc của thợ lặn, công việc trong hầm lò; công việc sản xuất có tính thời vụ và công việc gia công hàng theo đơn đặt hàng; công việc phải thường trực 24/24 giờ thì sẽ thực hiện theo các văn bản quy phạm pháp luật đặc thù.
Các trường hợp được tổ chức làm thêm giờ trên 200 đến 300 giờ/năm
- Giải quyết công việc gia công hàng xuất khẩu theo đơn đặt hàng, phụ thuộc vào thời điểm các chủ hàng yêu cầu,bao gồm công việc sản xuất, lắp ráp linh kiện điển, điện tử.
- Giải quyết công việc có tính chất thời vụ.
- Giải quyết công việc phát sinh do yếu tố khách quan không dự liệu trước được như hậu quả thời tiết, thiên tai, địch họa, hỏa hoạn;thiếu nguồn cung lao động; thiếu điện; nguyên liệu đầu vào không được cung cấp kịp thời theo kế hoạch.
Khi tổ chức làm thêm từ trên 200 đến 300 giờ/năm, người sử dụng phải đảm bảo có thỏa thuận với người lao động và thông báo bằng văn bản về Sở Lao động Thương binh Xã hội về việc này, chậm nhất 15 ngày làm việc kể từ ngày thực hiện.
Chỉ được thanh toán phép năm nếu thuộc 1 trong 2 trường hợp:
- Tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động theo đúng quy định pháp luật.
- Chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp.
Không được bố trí thời gian nghỉ ngơi ngoài ca làm việc
Tùy thuộc vào tổ chức lao động của cơ sở, không nhất thiết mọi người lao động phải nghỉ cùng lúc giữa ca, không được bố trí vào thời gian ngoài ca làm việc.
Ví dụ: Doanh nghiệp A bố trí cho người lao động làm việc 7 giờ 30 phút liên tục rồi mới cho nghỉ 30 phút là không đúng quy định pháp luật.
Xem chi tiết dự thảo Thông tư quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi.