Trong quá trình tuyển dụng, ngoài những hồ sơ cơ bản như sơ yếu lý lịch, đơn ứng tuyển,… thì ở một số nơi người lao động còn được yêu cầu cung cấp thêm lý lịch tư pháp. Một số người lao động còn mới lạ với khái niệm “lý lịch tư pháp” nên gặp không ít khó khăn trong quá trình hoàn thành thủ tục này. Vậy lý lịch tư pháp là gì, thủ tục xin cấp phiếu lý lịch tư pháp có phức tạp không? Bài viết sẽ cung cấp cho người lao động một số thông tin cần thiết liên quan đến vấn đề này.
Lý lịch tư pháp là gì?
Theo Luật Lý lịch tư pháp 2009 giải thích thì “lý lịch tư pháp” là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án và về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
Theo đó, “Phiếu lý lịch tư pháp” cũng được giải thích là phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích; bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.
Những ai có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp?
Căn cứ theo Điều 7 Luật Lý lịch tư pháp 2009 thì những đối tượng sau đây có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp:
- Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp của mình.
- Cơ quan tiến hành tố tụng có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử.
- Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.
Theo đó, đối với người lao động thuộc đối tượng thứ nhất thì có quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Có mấy loại phiếu lý lịch tư pháp?
Tại Điều 41 Luật Lý lịch tư pháp 2009 quy định, Phiếu lý lịch tư pháp gồm 02 loại:
- Phiếu lý lịch tư pháp số 1 cấp cho cá nhân là công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam; cấp cho tổ chức cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội dùng để quản lý nhân sự, đăng ký kinh doanh hay thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã;
- Phiếu lý lịch tư pháp số 2 được cấp cho tổ chức là cơ quan tiến hành tố tụng hoặc cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được lý lịch tư pháp của mình.
Theo đó, thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 đối với cá nhân căn cứ tại quy định Điều 45, 46 Luật Lý lịch tư pháp 2009 là tương đối giống nhau.
Thủ tục xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp
Việc xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp có thể được thực hiện qua 3 hình thức:
+ Làm lý lịch tư pháp trực tiếp tại cơ quan cấp Lý lịch tư pháp (nộp hồ sơ trực tiếp và nhận kết quả tại cơ quan cấp Lý lịch tư pháp)
+ Làm lý lịch tư pháp qua bưu điện
+ Làm lý lịch tư pháp online
Dưới đây sẽ là phần hướng dẫn cách làm lý lịch tư pháp online:
Bước 1: Người có yêu cầu truy cập vào địa chỉ: https://lltptructuyen.moj.gov.vn/home
Bước 2: Chọn Đối tượng nộp hồ sơ.
Bước 3: Chọn nơi thường trú hoặc tạm trú. Sau đó chọn nút mũi tên.
Bước 4: Sau khi chọn nơi thường trú hoặc tạm trú, hệ thống sẽ tự động nhảy về trang cấp Phiếu lý lịch tư pháp của địa phương. Công dân nhấp vào Nhập tờ khai.
Bước 5: Nhập thông tin kê khai
Bước 6: Tải hồ sơ đính kèm
Côn dân cần chụp ảnh/scan các giấy tờ sau để tải lên làm căn cứ cho cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ:
- Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân (scan 2 mặt);
- Hộ khẩu thường trú (scan đầy đủ trang bìa và các trang đã ghi thông tin liên quan đến bản thân).
Sau đó nhấp chọn “Tôi xin cam đoan những lời khai trên là đúng sự thật và chịu trách nhiệm về lời khai, các dịch vụ đã đăng ký của mình”.
Bước 7: Kiểm tra lại thông tin và nhấp chọn Tiếp tục.
Bước 8: Nộp hồ sơ và nhận kết quả
Hệ thống sẽ trả về mã số đăng ký trực tuyến. Người dân ghi nhớ mã số và chuẩn bị hồ sơ theo quy định và nộp hồ sơ, phí theo một trong hai cách sau:
- Nộp hồ sơ, phí cho nhân viên Bưu chính trường hợp đăng ký lấy hồ sơ qua bưu chính;
- Nộp hồ sơ yêu cầu, phí trực tiếp tại cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Mức phí làm lý lịch tư pháp
Căn cứ theo Thông tư 244/2016/TT-BTC thì mức phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp là 200 nghìn đồng một lần một người.
Với những đối tượng đặc biệt như sinh viên, người có công với cách mạng, thân nhân liệt sỹ (gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con bao gồm con đẻ và con nuôi, người có công nuôi dưỡng liệt sỹ) sẽ được giảm 50%, tương ứng với 100 nghìn đồng một lần một người.
Cần lưu ý trường hợp người yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để nghị cấp trên 02 phiếu lý lịch tư pháp trong một lần yêu cầu, thì kể từ Phiếu thứ 3 trở đi sẽ bị thu thêm 5.000 đồng một phiếu để bù đắp chi phí cần thiết cho việc in mẫu Phiếu lý lịch tư pháp.
Ngoài ra, những trường hợp được miễn phí được quy định tại Điều 5 Thông tư 244/2016/TT-BTC như sau:
- Trẻ em theo quy định tại Luật trẻ em.
- Người cao tuổi theo quy định tại Luật người cao tuổi.
- Người khuyết tật theo quy định tại Luật người khuyết tật.
- Người thuộc hộ nghèo theo quy định tại Quyết định 59/2015/QĐ-TTg ngày 19 tháng 11 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016 - 2020.
- Người cư trú tại các xã đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu theo quy định của pháp luật.
Thời hạn cấp Phiếu lý lịch tư pháp
Căn cứ tại Điều 48 Luật Lý lịch tư pháp 2009 quy định:
Thời hạn cấp Phiếu lý lịch tư pháp không quá 10 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu hợp lệ.
Trường hợp người yêu cầu là công dân Việt Nam đã cư trú ở nhiều nơi hoặc có thời gian cư trú ở nước ngoài, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam hoặc trường hợp phải xác minh về điều kiện đương nhiên được xóa án tích thì thời hạn có thể kéo dài hơn nhưng không quá 15 ngày.
