Giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật được tổ chức 5 năm một lần, là những phần thưởng cao quý dành cho những tác phẩm đặc biệt xuất sắc, có giá trị cao về văn học, nghệ thuật, về nội dung tư tưởng; là sự ghi nhận, đánh giá của Đảng, Nhà nước, nhân dân đối với văn nghệ sỹ, trí thức đã có nhiều cống hiến, vì sự phát triển của nền văn học nghệ thuật nước nhà.
Qua các lần trao giải đã tôn vinh hàng trăm tác phẩm, cụm tác phẩm của các tác giả, những tên tuổi đã có nhiều cống hiến.
Nội dung dưới đây là toàn bộ nội dung tiên quan đến Hội đồng xét tặng “giải thưởng hồ chí minh”, “giải thưởng nhà nước” về văn học, nghệ thuật theo Nghị định 36/2024/NĐ-CP hướng dẫn xét tặng "Giải thưởng Hồ Chí Minh", "Giải thưởng Nhà nước" về văn học, nghệ thuật.
1. Hội đồng cấp cơ sở
Căn cứ theo Điều 11 Nghị định 36/2024/NĐ-CP Hội đồng cấp cơ sở tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập.
- Số lượng thành viên Hội đồng: Từ 07 đến 09 thành viên.
- Thành phần Hội đồng:
Chủ tịch Hội đồng: Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
Các Phó Chủ tịch Hội đồng: Đại diện lãnh đạo Ban Tuyên giáo; Giám đốc hoặc Phó Giám đốc phụ trách văn hóa, nghệ thuật của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa và Thể thao;
Các thành viên Hội đồng: Đại diện lãnh đạo Sở Nội vụ, đại diện lãnh đạo Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật hoặc Hội Văn học nghệ thuật địa phương; chuyên gia về các chuyên ngành văn học, nghệ thuật; tác giả đã được tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật thuộc lĩnh vực chuyên ngành văn học, nghệ thuật xét tặng của địa phương.
- Hội đồng sử dụng con dấu của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa và Thể thao là cơ quan thường trực của Hội đồng. Cơ quan thường trực Hội đồng được sử dụng con dấu của đơn vị trong thực hiện một số hoạt động của Hội đồng do Chủ tịch Hội đồng ủy quyền;
Hội đồng có Tổ Thư ký do Chủ tịch Hội đồng thành lập.
Hội đồng cấp cơ sở tại Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương do Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương thành lập.
- Số lượng thành viên Hội đồng: Từ 07 đến 09 thành viên.
- Thành phần Hội đồng:
Chủ tịch Hội đồng: Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương. Trường hợp Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương có tác phẩm, công trình về văn học, nghệ thuật đang đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật thì 01 Phó Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương là Chủ tịch Hội đồng;
Phó Chủ tịch Hội đồng: 01 Phó Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương. Trường hợp Phó Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương có tác phẩm, công trình đang đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật thì Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương có văn bản báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để cử người thay thế;
Các thành viên Hội đồng: Chuyên gia về chuyên ngành văn học, nghệ thuật; tác giả đã được tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật thuộc chuyên ngành văn học, nghệ thuật xét tặng.
- Hội đồng sử dụng con dấu của Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương;
- Hội đồng có Tổ Thư ký do Chủ tịch Hội đồng thành lập.
Nguyên tắc làm việc của Hội đồng
- Cá nhân có hồ sơ đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật không tham gia Hội đồng;
- Hội đồng làm việc theo nguyên tắc dân chủ, công khai và bỏ phiếu kín;
- Hội đồng tổ chức phiên họp khi có mặt ít nhất 90% thành viên Hội đồng, trong đó có Chủ tịch Hội đồng hoặc Phó Chủ tịch Hội đồng được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền;
- Hội đồng xem xét về thời gian công bố tác phẩm, công trình; tính hợp pháp của tác phẩm, công trình; đánh giá về nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của từng tác phẩm, công trình về văn học, nghệ thuật đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật theo quy định tại các Điều 7, Điều 8 và Điều 9 Nghị định 36/2024/NĐ-CP;
- Hội đồng cấp cơ sở chỉ xét hồ sơ được gửi theo quy định tại Điều 14 Nghị định 36/2024/NĐ-CP.
2. Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước
Theo Điều 12 Nghị định 36/2024/NĐ-CP Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành lập theo từng chuyên ngành văn học, nghệ thuật.
- Số lượng thành viên Hội đồng: Từ 11 đến 15 thành viên.
- Thành phần Hội đồng:
Chủ tịch Hội đồng: Đại diện lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;
Các Phó Chủ tịch Hội đồng gồm: Thủ trưởng cơ quan chuyên môn về công tác thi đua, khen thưởng thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Thủ trưởng cơ quan chuyên môn về hoạt động văn hóa, nghệ thuật thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương;
Các thành viên Hội đồng: Đại diện lãnh đạo Vụ Văn hóa văn nghệ thuộc Ban Tuyên giáo Trung ương; chuyên gia về chuyên ngành văn học, nghệ thuật xét tặng; tác giả đã được tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật thuộc chuyên ngành văn học, nghệ thuật xét tặng.
- Nguyên tắc làm việc của Hội đồng
Cá nhân có hồ sơ đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật không tham gia Hội đồng;
Hội đồng làm việc theo nguyên tắc dân chủ, công khai và bỏ phiếu kín;
Hội đồng tổ chức phiên họp khi có mặt ít nhất 90% thành viên Hội đồng, trong đó có Chủ tịch Hội đồng hoặc Phó Chủ tịch Hội đồng được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền;
Hội đồng xem xét về hồ sơ, trình tự, thủ tục xét tặng của Hội đồng cấp cơ sở; đánh giá về nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của từng tác phẩm, công trình về văn học, nghệ thuật đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật theo quy định tại các Điều 7, Điều 8 và Điều 9 Nghị định 36/2024/NĐ-CP;
Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước chỉ xét hồ sơ do Hội đồng cấp cơ sở trình theo trình tự, thủ tục, hồ sơ quy định tại Điều 14 và Điều 15 Nghị định 36/2024/NĐ-CP.
- Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước sử dụng con dấu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
- Cơ quan chuyên môn về công tác thi đua, khen thưởng thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan thường trực của Hội đồng.
- Hội đồng có Tổ Thư ký do Chủ tịch Hội đồng thành lập.
3. Hội đồng cấp Nhà nước
Điều 13 Nghị định 36/2024/NĐ-CP Hội đồng cấp Nhà nước do Thủ tướng Chính phủ thành lập theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
- Số lượng thành viên Hội đồng: Từ 17 đến 19 thành viên.
- Thành phần Hội đồng:
Chủ tịch Hội đồng: Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;
Các Phó Chủ tịch Hội đồng: Chủ tịch Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước; đại diện lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương; đại diện Bộ Nội vụ (Trưởng ban Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương);
Các thành viên Hội đồng: Đại diện lãnh đạo Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; đại diện lãnh đạo các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành trung ương; Thủ trưởng cơ quan chuyên môn về công tác thi đua, khen thưởng thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; đại diện lãnh đạo các cơ quan liên quan đến công tác xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật; chuyên gia về các chuyên ngành văn học, nghệ thuật; tác giả đã được tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật.
- Nguyên tắc làm việc của Hội đồng
Cá nhân có hồ sơ đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật không tham gia Hội đồng;
Hội đồng làm việc theo nguyên tắc dân chủ, công khai và bỏ phiếu kín;
Hội đồng tổ chức phiên họp khi có mặt ít nhất 90% thành viên Hội đồng, trong đó có Chủ tịch Hội đồng hoặc Phó Chủ tịch Hội đồng được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền;
Hội đồng xem xét về hồ sơ, trình tự, thủ tục xét tặng của Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước; đánh giá về nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của từng tác phẩm, công trình về văn học, nghệ thuật đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” hoặc “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật theo quy định tại các Điều 7, Điều 8 và Điều 9 Nghị định 36/2024/NĐ-CP;
Hội đồng cấp Nhà nước chỉ xét hồ sơ do Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước trình theo thủ tục, hồ sơ quy định tại Điều 14 và Điều 16 Nghị định 36/2024/NĐ-CP.
- Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan thường trực của Hội đồng.
- Hội đồng cấp Nhà nước sử dụng con dấu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
- Hội đồng có Tổ Thư ký do Chủ tịch Hội đồng thành lập.
Như vậy, trên đây là toàn bộ quy định liên quan đến Hội đồng xét tặng “giải thưởng hồ chí minh”, “giải thưởng nhà nước” về văn học, nghệ thuật theo Nghị định 36/2024/NĐ-CP hướng dẫn xét tặng "Giải thưởng Hồ Chí Minh", "Giải thưởng Nhà nước" về văn học, nghệ thuật sắp có hiệu lực từ ngày 20/05/2024.
