Hiện nay, không khó để bắt gặp hình ảnh các em học sinh chưa đủ tuổi điều khiển xe máy vẫn chạy xe máy tham gia giao thông ngoài đường. Vậy học sinh có được điều khiển xe máy không?
(1) Học sinh có được điều khiển xe máy không?
Theo Điều 60 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định về tuổi và sức khỏe của người lái xe như sau:
- Người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50 cm3;
- Người đủ 18 tuổi trở lên được lái xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi-lanh từ 50 cm3 trở lên và các loại xe có kết cấu tương tự; xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải dưới 3.500 kg; xe ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi;
- Người đủ 21 tuổi trở lên được lái xe ô tô tải, máy kéo có trọng tải từ 3.500 kg trở lên; lái xe hạng B2 kéo rơ moóc (FB2);
- Người đủ 24 tuổi trở lên được lái xe ô tô chở người từ 10 đến 30 chỗ ngồi; lái xe hạng C kéo rơ moóc, sơ mi rơ moóc (FC);
- Người đủ 27 tuổi trở lên được lái xe ô tô chở người trên 30 chỗ ngồi; lái xe hạng D kéo rơ moóc (FD);
- Tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người trên 30 chỗ ngồi là 50 tuổi đối với nữ và 55 tuổi đối với nam.
- Người lái xe phải có sức khỏe phù hợp với loại xe, công dụng của xe
Như vậy, theo quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008, người từ đủ 16 tuổi trở lên được phép lái xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50 cm3 .
Theo độ tuổi được quy định trên, các em học sinh trung học phổ thông từ lớp 10 trở lên khi đủ 16 tuổi sẽ được phép chạy xe máy có dung tích xi-lanh dưới 50 cm3 .
Các em học sinh dưới độ tuổi 16 khi chạy xe máy, mô tô, kể cả xe máy điện sẽ bị phạt cảnh cáo theo quy định tại Điều 21 Nghị định 46/2016/NĐ-CP về xử phạt các hành vi vi phạm quy định về điều kiện của người điều khiển xe cơ giới.
(2) Thực trạng học sinh điều khiển xe máy trên 50cc
Hiện nay, nhiều trường học ở Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra nhiều biện pháp như tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn giao thông, có trường còn cho phụ huynh cam kết không giao xe máy trên 50 phân khối cho học sinh điều khiển.Tuy nhiên, trường hợp học sinh điều khiển xe máy trên 50cc hiện nay vẫn rất phổ biến
Ngày 3/4, Phòng GD-ĐT Q.7, TP.HCM cũng có văn bản triển khai kế hoạch số 1811/KH-BATGT-CAQ ngày 01/4/2024, thực hiện Chỉ thị 31/CT-TTg ngày 21.12.2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông cho lứa tuổi học sinh trong tình hình mới.
Phòng GD-ĐT Q.7 đề nghị các trường mầm non, tiểu học, THCS (cả công lập lẫn ngoài công lập) chủ động phối hợp Công an quận tuyên truyền, giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông; cho học sinh ký cam kết không vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông; tuyên truyền phụ huynh không giao xe cho con em không đủ điều kiện tham gia giao thông…
(3) Học sinh lái xe trên 50 phân khối bị phạt bao nhiêu?
Theo Điều 58 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định về điều kiện của người lái xe tham gia giao thông như sau:
- Người lái xe tham gia giao thông phải đủ độ tuổi, sức khoẻ quy định tại Điều 60 của Luật Giao thông đường bộ 2008 và có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
-Người tập lái xe ô tô khi tham gia giao thông phải thực hành trên xe tập lái và có giáo viên bảo trợ tay lái.
- Người lái xe khi điều khiển phương tiện phải mang theo các giấy tờ sau:
+ Đăng ký xe;
+ Giấy phép lái xe đối với người điều khiển xe cơ giới quy định tại Điều 59 của Luật Giao thông đường bộ 2008;
+ Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới quy định tại Điều 55 của Luật Giao thông đường bộ 2008;
+ Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
Căn cứ theo quy định trên, người tham gia giao thông bắt buộc phải có giấy phép lái xe đúng với loại xe mình đang điều khiển.
Vì điều kiện để thi bằng lái xe hạng A1 là người từ đủ 18 tuổi trở lên, do đó, dù là cấp nào thì học sinh cũng không được phép điều khiển xe máy trên 50cc để tham gia giao thông.
Nếu vi phạm, không chỉ học sinh bị xử phạt hành chính mà phụ huynh giao xe cho con cũng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.
Theo quy định của pháp luật, người chưa có giấy phép lái xe điều khiển xe máy sẽ bị xử phạt 800.000 đồng đến 1.200.000 đồng và bị tạm giữ phương tiện, giấy tờ có liên quan đến người điều khiển và phương tiện vi phạm. Phụ huynh sẽ bị phạt tiền từ 800.000 - 2.000.000 đồng nếu giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện điều khiển xe tham gia giao thông.
