Hoạt động ngân hàng của ngân hàng thương mại và các hoạt động kinh doanh khác của ngân hàng thương mại được quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng 2024 có hiệu lực từ 01/7/2024.
1. Hoạt động ngân hàng của ngân hàng thương mại
Theo định nghĩa tại khoản 23 Điều 4 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 thì ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả hoạt động ngân hàng và hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Còn hoạt động ngân hàng được hiểu là việc kinh doanh, cung ứng thường xuyên một hoặc một số nghiệp vụ sau: Nhận tiền gửi; Cấp tín dụng; Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.
Tại Điều 107 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 quy định các hoạt động ngân hàng cụ thể của ngân hàng thương mại bao gồm:
- Nhận tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các loại tiền gửi khác.
- Phát hành chứng chỉ tiền gửi.
- Cấp tín dụng dưới các hình thức sau:
+ Cho vay;
+ Chiết khấu, tái chiết khấu;
+ Bảo lãnh ngân hàng;
+ Phát hành thẻ tín dụng;
+ Bao thanh toán trong nước; bao thanh toán quốc tế đối với các ngân hàng được phép thực hiện thanh toán quốc tế;
+ Thư tín dụng;
+ Hình thức cấp tín dụng khác theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
- Mở tài khoản thanh toán cho khách hàng.
- Cung ứng các phương tiện thanh toán.
- Cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản sau đây:
+ Thực hiện dịch vụ thanh toán trong nước bao gồm séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, chuyển tiền, thẻ ngân hàng, dịch vụ thu hộ và chi hộ;
+ Thực hiện dịch vụ thanh toán quốc tế sau khi được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận bằng văn bản; dịch vụ thanh toán khác theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
Như vậy, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 đã quy định thêm hình thức cấp tín dụng là thư tín dụng (hiện hành quy định thư tín dụng là một dịch vụ thanh toán), các hoạt động ngân hàng còn lại về cơ bản vẫn giống như quy định hiện hành.
2. Các hoạt động kinh doanh khác của ngân hàng thương mại
Tại khoản 1 Điều 114 Luật Các tổ chức tín dụng 2024, quy định ngân hàng thương mại được thực hiện các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, bao gồm:
- Dịch vụ quản lý tiền mặt; dịch vụ ngân quỹ cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; dịch vụ bảo quản tài sản, cho thuê tủ, két an toàn;
- Cung ứng các dịch vụ chuyển tiền, thu hộ, chi hộ và các dịch vụ thanh toán khác không qua tài khoản;
- Mua, bán tín phiếu Ngân hàng Nhà nước, trái phiếu doanh nghiệp; mua, bán giấy tờ có giá khác, trừ mua, bán công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương;
- Dịch vụ môi giới tiền tệ;
- Kinh doanh vàng;
- Dịch vụ khác liên quan đến bao thanh toán, thư tín dụng;
- Tư vấn về hoạt động ngân hàng và hoạt động kinh doanh khác quy định trong Giấy phép.
Đồng thời, tại khoản 2 Điều này cũng quy định ngân hàng thương mại được thực hiện các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của pháp luật có liên quan, gồm:
- Mua, bán công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương;
- Phát hành trái phiếu;
- Lưu ký chứng khoán;
- Nghiệp vụ ngân hàng giám sát;
- Đại lý quản lý tài sản bảo đảm cho bên cho vay là tổ chức tài chính quốc tế, tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Ngoài ra, ngân hàng thương mại được thực hiện các hoạt động kinh doanh khác liên quan đến hoạt động ngân hàng ngoài các hoạt động nêu trên theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, quy định khác của pháp luật có liên quan.
Như vậy, có thể thấy Luật Các tổ chức tín dụng 2024 đã quy định thêm các hoạt động kinh doanh khác mà ngân hàng thương mại được thực hiện kinh doanh theo quy định pháp luật có liên quan. Đồng thời, cũng quy định cụ thể hơn các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước so với quy định hiện hành.
Bên cạnh đó, Luật cũng quy định ngoài các hoạt động kinh doanh khác liên quan đến hoạt động ngân hàng đã được quy định cụ thể thì ngân hàng thương mại cũng được thực hiện các hoạt động kinh doanh khác liên quan đến hoạt động ngân hàng theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, quy định khác của pháp luật có liên quan.
