Trong thời đại ngày nay, hơn bất kỳ tài nguyên nào khác, tri thức và nhân tài mới chính là nguồn vốn quý giá nhất, làm nên sức mạnh, giá trị cho mỗi con người, cộng đồng, quốc gia và dân tộc. Để tôn vinh những khía cạnh này, nhà nước ta ban hành các quy định về thi đua và khen thưởng. Vậy cần chuẩn bị gì để làm hồ sơ xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng?
1. Có bao nhiêu danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng?
Căn cứ Điều 6 Luật thi đua, khen thưởng 2022 quy định có 03 danh hiệu thi đua là: Danh hiệu thi đua đối với cá nhân, Danh hiệu thi đua đối với tập thể, Danh hiệu thi đua đối với hộ gia đình
Căn cứ Điều 8 Luật thi đua, khen thưởng 2022 hiện có 06 loại hình khen thưởng như sau:
+ Khen thưởng công trạng là khen thưởng cho cá nhân, tập thể thường xuyên có thành tích xuất sắc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
+ Khen thưởng đột xuất là khen thưởng kịp thời cho cá nhân, tập thể, hộ gia đình lập được thành tích xuất sắc đột xuất.
+ Khen thưởng phong trào thi đua là khen thưởng cho cá nhân, tập thể, hộ gia đình có thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua do cấp có thẩm quyền phát động, chỉ đạo trong thời gian cụ thể hoặc thi đua theo chuyên đề phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước.
+ Khen thưởng quá trình cống hiến là khen thưởng cho cá nhân có quá trình tham gia hoạt động lâu dài trong các giai đoạn cách mạng hoặc trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, có công lao, thành tích đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc.
+ Khen thưởng theo niên hạn là khen thưởng cho cá nhân thuộc Quân đội nhân dân và Công an nhân dân có thành tích, có quá trình công tác trong lực lượng vũ trang nhân dân.
+ Khen thưởng đối ngoại là khen thưởng cho cá nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài; cá nhân, tập thể người nước ngoài có thành tích đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.
2. Nguyên tắc của thi đua khen thưởng
Theo quy định tại Điều 5 Luật thi đua, khen thưởng 2022 quy định về nguyên tắc thi đua, khen thưởng như sau:
- Việc thi đua được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:
+ Tự nguyện, tự giác, công khai, minh bạch;
+ Đoàn kết, hợp tác và cùng phát triển.
- Việc khen thưởng được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:
+ Chính xác, công khai, minh bạch, công bằng, kịp thời;
+ Bảo đảm thống nhất giữa hình thức, đối tượng khen thưởng và công trạng, thành tích đạt được;
+ Một hình thức khen thưởng có thể tặng nhiều lần cho một đối tượng; không khen thưởng nhiều lần, nhiều hình thức cho một thành tích đạt được; thành tích đến đâu khen thưởng đến đó;
+ Chú trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất, kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Bảo đảm bình đẳng giới trong thi đua, khen thưởng.
Như vậy, đối với thi đua khen thưởng cần thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện, công khai, minh bạch; bảo đảm thống nhất giữa hình thức, đối tượng khen thưởng và công trạng, thành tích đạt được … được quy định cụ thể tại Điều 5 Luật thi đua, khen thưởng 2022
3. Nội dung của hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng
Căn cứ Điều 84 Luật thi đua, khen thưởng 2022 quy định về hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như sau:
Đối với danh hiệu thi đua, hồ sơ đề nghị bao gồm:
+ Tờ trình đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua;
+ Báo cáo thành tích của cá nhân, tập thể;
+ Biên bản bình xét thi đua;
+ Chứng nhận hoặc xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối với sáng kiến, đề tài khoa học, đề án khoa học, công trình khoa học và công nghệ trong trường hợp đề nghị danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”, Chiến sĩ thi đua Bộ, ban, ngành, tỉnh, “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”.
Đối với hình thức khen thưởng, hồ sơ đề nghị xét tặng bao gồm:
+ Tờ trình đề nghị xét tặng hình thức khen thưởng;
+ Báo cáo thành tích của cá nhân, tập thể;
+ Biên bản xét khen thưởng;
+ Chứng nhận hoặc xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối với thành tích đặc biệt xuất sắc đột xuất trong lao động, công tác, sản xuất, kinh doanh, học tập và nghiên cứu khoa học hoặc lĩnh vực khác; đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo; phát minh, sáng chế, sáng kiến, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ hoặc tác phẩm, công trình khoa học và công nghệ.
Như vậy, hồ sơ xét tặng danh hiệu thi đua hay hình thức khen thưởng bao gồm các thông tin như Tờ trình đề nghị xét tặng, Báo cáo thành tích của cá nhân, tập thể, Chứng nhận hoặc xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Hồ sơ, thủ tục đề nghị khen thưởng là thông tin quan trọng, mang tính quyết định đến hiệu quả của công tác thi đua, khen thưởng. Vì thế, người đề nghị xét tặng cần tuân thủ và chuẩn bị đầy đủ, giấy tờ đúng nội dung để thực hiện đề nghị xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng .
