Thời gian gần đây, các khu du lịch tự phát nổi lên với khách du lịch “bụi” tại những nơi chưa có các cơ sở kinh doanh hoạt động du lịch và đặc biệt là còn hoang sơ. Trong số đó, Hồ Trị An thuộc tỉnh Đồng Nai là một trong những điểm thu hút du khách đến dã ngoại, tham quan.
Sự việc sẽ không đáng nói nếu như nhiều nhóm người tự phát thu tiền “bảo kê” chiếm giữ đất công để thu tiền bãi du lịch nếu du khách đến đây. Điều này gây bức xúc trong dư luận cũng như trải nghiệm của nhiều người. Vậy hành vi này có được xem là hợp pháp?
Một số du khách có quay phim chụp ảnh lại và nhóm “bảo kê” này bảo là không sợ báo chí cũng như công an vì đã xin giấy phép kinh doanh dịch vụ thu bãi với cơ quan có thẩm quyền.
Tuy nhiên, đất tại Hồ Trị An thuộc về Nhà nước và mục đích dùng để tích trữ nước cho nhà máy thủy điện Trị An. Do đó, không được kinh doanh du lịch xung quanh hồ để phục vụ việc phát điện. Nhiều trường hợp cho biết sợ nhóm này sử dụng vũ lực nên đã trả tiền bãi để được yên.
1. Tội cưỡng đoạt tài sản
Căn cứ các trường hợp trên cho thấy hành vi của nhóm này hoạt động có mục đích kiếm tiền dựa trên việc người dân đến các bãi du lịch tự phát không chính thống. Qua đó, có dấu hiệu của tội cưỡng đoạt tài sản theo Điều 170
Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
Khung 1: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Đối với người nào đe dọa sẽ dùng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần người khác nhằm chiếm đoạt tài sản.
Khung 2: Phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
Đối với người phạm tội cưỡng đoạt tài sản mà thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đây là một băng nhóm có tổ chức và quy mô.
- Có tính chất chuyên nghiệp.
- Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ.
- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng.
- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
- Tái phạm nguy hiểm.
Khung 3: Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm
Người nào phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị truy cứu với mức phạt tù 07 năm - 15 năm khi:
- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200 triệu đồng - dưới 500 triệu đồng.
- Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
Khung 4: Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.
- Chiếm đoạt tài sản trị giá 500 triệu đồng trở lên.
- Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
2. Trường hợp có sử dụng vũ lực đến du khách
Trong trường hợp mà nhóm này có hành vi sử dụng vũ lực ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của du khách còn có thể bị truy cứu tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo Điều 134
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi
Bộ luật Hình sự 2017) như sau:
Khung 1: Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người.
- Dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm.
- Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ.
- Đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy giáo, cô giáo của mình, người nuôi dưỡng, chữa bệnh cho mình.
- Có tổ chức.
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn.
- Trong thời gian đang bị giữ, tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành án phạt tù, đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng hoặc đang chấp hành biện pháp xử lý vi phạm hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
- Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do được thuê.
- Có tính chất côn đồ.
- Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
Khung 2: Phạt tù từ 02 năm đến 06 năm.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 11% đến 30%.
- Phạm tội 02 lần trở lên.
- Tái phạm nguy hiểm.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại (khung 1).
Khung 3: Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên, nếu không thuộc trường hợp tổn hại từ 61% tại (khung 4).
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại (khung 1).
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 11% đến 30% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại (khung 1).
Khung 4: Phạt tù từ 07 năm đến 14 năm.
- Làm chết người.
- Gây thương tích làm biến dạng vùng mặt của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại (khung 1).
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại (khung 1).
Khung 5: Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
- Làm chết 02 người trở lên.
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên tại (khung 1).
Bên cạnh đó, người nào chuẩn bị vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm, a-xít nguy hiểm, hóa chất nguy hiểm hoặc thành lập hoặc tham gia nhóm tội phạm nhằm gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Như vậy, trường hợp thu tiền bãi du lịch của nhóm quản lý tự phát nêu trên là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trong về tội cưỡng đoạt tài sản của khách du lịch. Trường hợp có sử dụng vũ lực đến du khách còn có thể bị truy cứu tội cố ý gây thương tích.
