Trường hợp hầm xe của nhà chung cư bị ngập nước dẫn đến các phương tiện của cư dân bị hư hỏng thì trách nhiệm bồi thường thuộc về ai? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
(1) Quy định về việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với chỗ để xe tại nhà chung cư
Căn cứ Khoản 2 Điều 144 Luật Nhà ở 2023 có quy định về việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với chỗ để xe của nhà chung cư như sau:
- Đối với chỗ để xe đạp, xe động cơ hai/ba bánh, xe cho người khuyết tật cho các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thì thuộc quyền sở hữu chung, quyền sử dụng chung của các chủ sở hữu nhà chung cư.
- Đối với chỗ để xe ô tô dành cho các chủ sở hữu nhà chung cư thì người mua, thuê mua căn hộ hoặc phần diện tích khác trong nhà chung cư quyết định mua hoặc thuê.
Trường hợp không mua hoặc không thuê thì chỗ để xe ô tô này thuộc quyền quản lý của chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở và chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở không được tính vào giá bán, giá thuê mua căn hộ chi phí đầu tư xây dựng chỗ để xe ô tô. Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng có trách nhiệm công khai các chi phí đầu tư xây dựng chỗ để xe ô tô. Việc bố trí chỗ để xe ô tô của nhà chung cư phải bảo đảm nguyên tắc ưu tiên cho các chủ sở hữu nhà chung cư trước, sau đó mới dành chỗ để xe công cộng. Việc mua hoặc thuê chỗ để xe ô tô quy định tại điểm này được ghi trong hợp đồng mua bán, thuê mua căn hộ hoặc lập hợp đồng riêng.
- Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở phải bàn giao cho chủ sở hữu nhà chung cư bản vẽ mặt bằng khu vực để xe trên cơ sở hồ sơ dự án, thiết kế đã được phê duyệt, trong đó phân định rõ khu vực để xe cho các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư, bao gồm chỗ để xe thuộc sở hữu chung, chỗ để xe ô tô và khu vực để xe công cộng.
Theo đó, quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với chỗ để xe tại nhà chung cư hiện nay được thực hiện theo quy định như đã nêu trên.
(2) Hầm xe chung cư bị ngập, ai sẽ phải bồi thường những xe bị hư hỏng?
Từ quy định về việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với chỗ để xe tại nhà chung cư như đã có nêu tại mục (1), có thể thấy, phần diện tích của chỗ để xe phục vụ cho chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư được xác định là tài sản riêng của các chủ sở hữu.
Tuy nhiên, trên thực tế, các tòa nhà chung cư thường sẽ thuê một đơn vị có chức năng vận hành, quản lý, khai thác nhà chung cư cùng Ban quản trị Tòa nhà. Đơn vị này sẽ có chức năng bảo quản, giữ gìn phương tiện cho các chủ sở hữu và các chủ sở hữu sẽ thanh toán một khoản chi phí dịch vụ cho các đơn vị này.
Qua đó mà giữa các chủ sở hữu phương tiện và đơn vị vận hành tồn tại hợp đồng gửi, giữ tài sản, hợp đồng này được điều chỉnh bởi các quy định tại Bộ Luật Dân sự 2015.
Tóm lại, để xác định xem trách nhiệm bồi thường cho các xe bị hư hỏng do hầm xe bị ngập nước thì trước tiên cần phải làm rõ giữa người chủ phương tiện với các đơn vị có chức năng quản lý trong trường hợp này có tồn tại quan hệ hợp đồng về việc trông giữ xe hay không.
Theo đó, tại đây sẽ có 02 trường hợp như sau:
- Trường hợp có tồn tại quan hệ hợp đồng:
Đối với trường hợp này, cần phải xác định việc ngập nước, đơn vị được giao đã làm những công việc gì nhằm khắc phục hậu quả, phương án khắc phục, xử lý sự cố được đơn vị ban hành và thực hiện ra sao…
Bởi theo quy định tại Khoản 2 Điều 556 Bộ Luật Dân sự 2015 có nêu rõ, trường hợp bên giữ tài sản làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ thì người chủ xe trong trường hợp này có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Tuy nhiên, tại đây, cũng cần xác định xem nguyên nhân dẫn đến việc những phương tiện bị ảnh hưởng, hư hại là gì. Bởi nếu là trường hợp bất khả kháng. thì những đơn vị có chức năng trông giữ tài sản sẽ không có trách nhiệm bồi thường các thiệt hại, hư hỏng của những phương tiện bị ngập nước.
Theo đó, những đơn vị trông giữ xe có trách nhiệm phải bồi thường cho các chủ sở hữu phương tiện nếu việc xe bị ngập không thuộc trường hợp bất khả kháng.
- Trường hợp không tồn tại quan hệ hợp đồng: Đối với trường hợp này, khi không tồn tại quan hệ hợp đồng giữa chủ sở hữu với các đơn vị có chức năng quản lý, giữ tài sản thì người chủ phương tiện sẽ phải tự chịu trách nhiệm về các thiệt hại đối với phương tiện của mình.
Tuy nhiên, hiện nay, các chủ phương tiện giao thông đều có hợp đồng bảo hiểm đối với phương tiện giao thông của mình. Theo đó, trường hợp trong phạm vi thỏa thuận bảo hiểm có ghi nhận về việc đơn vị bảo hiểm thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm bảo hiểm trong trường hợp phương tiện bị ngập nước thì đơn vị bảo hiểm tại đây sẽ có trách nhiệm chi trả các khoản thiệt hại cho chủ phương tiện.
