Giám đốc có được tham gia công đoàn?

Theo quan điểm cá nhân mình thì chỉ nên hạn chế chủ sở hữu doanh nghiệp: cổ đông, chủ phần vốn góp thôi chứ không nên quy định theo kiểu chức danh như vậy.

Giám đốc trong nhiều trường hợp cũng chỉ là người làm thuê thôi, sao lại giới hạn không cho họ được tham gia công đoàn.

Mặc dù về quy định, công đoàn và công ty là hai chủ thể độc lập, tách biệt với nhau. Công đoàn có chức năng bảo vệ các quyền lợi, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động. Tuy nhiên, trên thực tế vai trò của công đoàn cơ sở vẫn còn mờ nhạt, chưa thể hiện được trách nhiệm đại diện cho tiếng nói của người lao động, vẫn còn phụ thuộc vào người sử dụng lao động.  

Công đoàn được lập ra cũng chỉ là hình thức, bởi đa số tổ chức công đoàn ở VN hoạt động phụ thuộc vào NSDLĐ. Người đứng đầu tổ chức CĐ hoặc thành viên của BCH CĐ thường là những người kiêm nhiệm, trên thực tế họ được NSDLĐ trả lương nên nếu có phát sinh những trường hợp ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của NLĐ thì CĐ cũng không tha thiết giải quyết. Chỉ khi nào những đối tượng kể trên độc lập với NSDLĐ thì CĐ mới có thể phát huy hết vai trò của mình là bảo vệ NLĐ.

Theo quy định nêu trên thì giám đốc không được tham gia vào công đoàn. Tuy nhiên, trong trường hợp giám đốc này không phải là chủ sở hữu, cùng là người lao động (có ký hợp đồng lao động) thì việc quy định như vậy có hạn chế quyền lợi của người giám đốc này không? Khi có vấn đề xảy ra sẽ không được công đoàn bảo vệ?

Ở nước ngoài, công đoàn tách biệt với doanh nghiệp, hưởng lương riêng nên sẽ bảo vệ tối đa quyền lợi cho người lao động. Còn ở một số nước, trong đó có Việt Nam, mặc dù pháp luật có quy định một số đối tượng như chủ doanh nghiệp, ban lãnh đạo,.. của doanh nghiệp không được tham gia công đoàn, để thể hiện tính độc lập của công đoàn. Tuy nhiện, trên thực tế, những người trong công đoàn lại nhận lương từ doanh nghiệp. Do đó, họ sẽ phụ thuộc vào doanh nghiệp và như thế quyền lợi của người lao động sẽ không được đảm bảo. Chỉ khi nào thì công đoàn mới hưởng lương riêng để tách biệt với mối quan hệ lợi ích với doanh nghiệp như hiện tại, thì công đoàn mới thật sự là tổ chức của người lao đông, vì quyền lợi hợp pháp của họ mà lên tiếng, đòi công bằng.

Quy định của Pháp luật thì không cho giám đốc tham gia công đoàn để đảm bảo đúng mục đích hoạt động của công đoàn. Nhưng thực tế, dù không tham giao công đoàn nhưng tiếng nói sự quyết định của Giám đốc vẫn mang tính quyết định thì việc tham gia hay không nó không quan trọng. 

Căn cứ Điều 1 Điều lệ Công đoàn Việt Nam 2013 thì đối tượng kết nạp, công nhận đoàn viên công đoàn Việt Nam là: Người lao động Việt Nam làm việc trong Cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, đơn vị, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức khác có sử dụng lao động theo quy định của pháp luật về lao động, Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam (sau đây gọi chung là Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp); người Việt Nam lao động tự do hợp pháp không phân biệt nghề nghiệp, giới tính, tín ngưỡng, tán thành Điều lệ Công đoàn Việt Nam, tự nguyện sinh hoạt trong một tổ chức cơ sở của Công đoàn, đóng đoàn phí theo quy định thì được gia nhập Công đoàn. Như vậy thì trường hợp giám đốc tham gia công đoàn vẫn được chấp nhận.