Trong tố tụng dân sự tranh chấp đất đai, khi bị đơn mất nhưng quyền và nghĩa vụ vẫn được thừa hưởng nhưng lại chưa xác định được người thừa kế thì giải quyết vụ án thế nào?
Những trường hợp nào kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng?
Theo quy định tại Điều 74 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì có đề cập những trường hợp sau:
+ Trường hợp đương sự là cá nhân đang tham gia tố tụng chết mà quyền, nghĩa vụ về tài sản của họ được thừa kế thì người thừa kế tham gia tố tụng.
+ Trường hợp đương sự là cơ quan, tổ chức đang tham gia tố tụng phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì việc kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của cơ quan, tổ chức đó được xác định như sau:
- Trường hợp tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh thì cá nhân, tổ chức là thành viên của tổ chức đó hoặc đại diện của họ tham gia tố tụng;
- Trường hợp cơ quan, tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, doanh nghiệp nhà nước thì đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức đó hoặc đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức tiếp nhận các quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức đó tham gia tố tụng;
- Trường hợp tổ chức hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì cá nhân, tổ chức tiếp nhận quyền, nghĩa vụ của tổ chức đó tham gia tố tụng.
+ Trường hợp thay đổi chủ sở hữu của tổ chức và có việc chuyển giao quyền, nghĩa vụ cho chủ sở hữu mới thì chủ sở hữu mới kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.
+ Trường hợp tổ chức được chuyển giao quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về dân sự thì tổ chức đó kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.
+ Trường hợp tổ chức không có tư cách pháp nhân tham gia quan hệ dân sự mà người đại diện đang tham gia tố tụng chết thì tổ chức đó phải cử người khác làm đại diện để tham gia tố tụng; nếu không cử được người đại diện hoặc tổ chức đó phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể thì các cá nhân là thành viên của tổ chức đó tham gia tố tụng.
Như vậy, cá nhân đang tham gia tố tụng chết mà quyền, nghĩa vụ về tài sản của họ được thừa kế thì người thừa kế tham gia tố tụng là một trong những trường hợp của kế thừa quyền và nghĩa vụ.
Khi chưa xác định được người thừa kế thì giải quyết vụ án thế nào?
Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 214
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì khi đương sự là cá nhân chết mà chưa có cá nhân kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng thì Tòa án sẽ ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 215
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì sau khi có quyết định tạm đình chỉ Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm khắc phục trong thời gian ngắn nhất những lý do dẫn tới vụ án bị tạm đình chỉ để kịp thời đưa vụ án ra giải quyết.
Đồng thời theo quy định tại Điều 216
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì khi lý do tạm đình chỉ không còn thì Tòa án phải ra quyết định tiếp tục giải quyết vụ án dân sự và gửi quyết định đó cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện, Viện kiểm sát cùng cấp.
Như vậy, khi cá nhân chết mà có người thừa kế bằng các nghiệp vụ của mình, Thẩm phán sẽ thực hiện theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ xác định những người thừa kế để kế thừa quyền và nghĩa vụ, tiếp tục giải quyết vụ án.
