Ngày 24/5/2024, Hội đồng thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao đã ký ban hành Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP Hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Điều 313 của Bộ luật Hình sự. Cụ thể như sau.
https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/05/30/02-2024-NQ-HDTP.pdf Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP
(1) Như thế nào là vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy?
Theo Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP, những hành vi vi phạm quy định về PCCC quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật sửa đổi Bộ Luật Hình sự 2017 bao gồm:
- Hành vi vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy theo quy định của Luật Phòng cháy, chữa cháy 2001.
- Hành vi vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật khác có liên quan.
Theo đó, người nào có những hành vi nêu trên thì được xác định là vi phạm quy định về PCCC.
(2) Trường hợp nào thì truy cứu trách nhiệm theo Khoản 1,2 và 3 Điều 313 Bộ Luật Hình sự 2015?
Theo Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP, người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015 khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Thực hiện một hoặc nhiều hành vi hướng dẫn tại Điều 2 Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP.
- Có thiệt hại xảy ra theo quy định tại một trong các khoản 1, 2 và 3 Điều 313 Bộ Luật Hình sự 2015.
- Hành vi vi phạm phải có mối quan hệ nhân quả với thiệt hại xảy ra. Thiệt hại xảy ra phải là hậu quả tất yếu của hành vi vi phạm và ngược lại hành vi vi phạm là nguyên nhân gây ra thiệt hại.
Theo đó, người nào đáp ứng đủ những điều kiện như đã nêu trên thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015.
(3) Truy cứu trách nhiệm hình sự trong một số trường hợp cụ thể
Tại Điều 5 Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP có đề cập đến trường hợp người phạm tội thực hiện công việc bắt buộc phải tuân theo quy định về ATLĐ, VSLĐ, về an toàn ở nơi đông người nhưng trong quá trình thực hiện họ vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở nơi đông người xảy ra cháy và gây thiệt hại thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015 mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 295 Bộ luật Hình sự 2015.
Tại đây, Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP có dẫn ví dụ như sau:
A được B thuê hàn mái nhà các phòng Karaoke. Trong quá trình hàn, A không trang bị tấm chắn tia kim loại nóng chảy bắn ra, đồng thời không theo dõi quá trình hàn một cách an toàn nên khi các hạt kim loại nóng mang nhiệt độ cao bắn ra xung quanh đã hình thành các đám cháy lớn gây thiệt hại về tài sản 1.000.000.000 đồng.
Hành vi của A đã vi phạm quy định tại Mục 2.2.12 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 03:2011/BLĐTBXH ngày 29 tháng 7 năm 2011 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về an toàn lao động đối với máy hàn điện và công việc hàn điện. Trường hợp này, A bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 313 Bộ Luật Hình sự 2015.
Xem chi tiết tại Nghị quyết 02/2024/NQ-HĐTP có hiệu lực thi hành từ 18/6/2024