Việc phụ huynh giao xe cho con chưa đủ tuổi lái xe tham gia giao thông không phải tình trạng hiếm gặp, hầu như địa phương nào cũng có. Và cũng không ít trường hợp các con gây ra các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, dẫn đến chết người. Vậy thì vấn đề đặt ra là việc giao xe này thì cha mẹ có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không?
1. Có truy cứu TNHS đối với người mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn chết người?
Theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành tại Điều 264, được sửa đổi bởi khoản 76 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 có quy định về Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, cụ thể:
Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
+ Làm chết người;
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
+ Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Theo đó, đối với trường hợp giao xe cho người mà mình biết rõ là họ chưa đủ tuổi, họ chưa có giấy phép lái xe hoặc là họ có sử dụng rượu bia,… để họ lái xe tham gia giao thông, sau đó gây tai nạn, gây thiệt hại cho người khác, làm chết người thì người giao xe này phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội này.
Cho nên trường hợp các bậc phụ huynh mà giao xe cho con chưa đủ tuổi lái xe mà gây tai nạn chết người thì sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp, gây tai nạn làm chết 01 người thì người giao xe sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
Làm chết 02 người thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Làm chết từ 03 người trở lên thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
2. Căn cứ để khởi tố vụ án người mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn chết người là gì?
Căn cứ để khởi tố một vụ án hình sự được quy định tại Điều 143 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, theo đó chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ:
+ Tố giác của cá nhân;
+ Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân;
+ Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng;
+ Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước;
+ Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm;
+ Người phạm tội tự thú.
Như vậy thì vụ án người mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn chết người chỉ được khởi tố khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm thông qua tin tố giác; tín báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân, của báo đài; kiến nghị của cơ quan nhà nước; cơ quan tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc chính người phạm tội tự thú.
