Bên cạnh những xe được ưu tiên như xe cứu thương, cứu hỏa, đoàn xe tang cũng được pháp luật trao cho quyền lợi ấy. Vậy việc nhường đường đoàn xe tang là luôn luôn bắt buộc?
1. Người tham gia giao thông phải nhường đường đoàn xe tang?
Căn cứ Điều 22 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định những xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự:
- Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ;
- Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường;
- Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu;
- Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật;
- Đoàn xe tang.
Đầu tiên, ta cần xác định đúng những trường hợp trên. Xe chữa cháy, xe quân sự, xe cứu thương, xe hộ đê là những xe được ưu tiên nhưng là khi chúng đang trên đường thực hiện nhiệm vụ. Đối với đoàn xe tang cũng vậy. Nếu chỉ là xe tang bình thường, sẽ không có quyền ưu tiên. Nhưng nếu là xe tang của đoàn xe tang đang thực hiện nhiệm vụ “đưa tang” thì có quyền ưu tiên như trên.
Thứ hai, xét theo quy định trên, quyền ưu tiên của đoàn xe tang là được đi trước các xe khác (không phải những xe có trong quy định trên) khi qua đường, đồng nghĩa với việc những xe đó phải nhường đường cho đoàn xe tang.
Thứ ba, cũng theo quy định trên, không chỉ có đoàn xe tang là trường hợp duy nhất được ưu tiên. Căn cứ quy định trên, quyền ưu tiên được quy định từ cao xuống thấp là xe chữa cháy, xe quân sự, xe công an, xe cứu thương, xe hộ đê rồi đến cuối là đoàn xe tang. Như vậy, quyền của đoàn xe tang là thấp nhất.
Nếu giả sử, trong cùng một thời điểm, cùng một con đường có xe cứu thương đang làm nhiệm vụ cấp cứu và đoàn xe tang đang thực hiện nhiệm vụ “đưa tang” thì xe cứu thương được ưu tiên và sẽ không nhường đường cho đoàn xe tang.
2. Người tham gia giao thông không nhường đường cho xe tang bị xử phạt như thế nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (bị thay thế, bãi bỏ bởi Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định về xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ như sau:
- Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
+ Dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường;
+ Không giảm tốc độ và nhường đường khi điều khiển xe chạy từ trong ngõ, đường nhánh ra đường chính;
+ Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định từ 05 km/h đến dưới 10 km/h;
+ Điều khiển xe chạy tốc độ thấp mà không đi bên phải phần đường xe chạy gây cản trở giao thông;
+ Dừng xe, đỗ xe ở lòng đường đô thị gây cản trở giao thông; tụ tập từ 03 xe trở lên ở lòng đường, trong hầm đường bộ; đỗ, để xe ở lòng đường đô thị, hè phố trái quy định của pháp luật;
+ Không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn; không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau;
+ Xe không được quyền ưu tiên lắp đặt, sử dụng thiết bị phát tín hiệu của xe được quyền ưu tiên;
+ Dừng xe, đỗ xe trên đường xe điện, điểm dừng đón trả khách của xe buýt, nơi đường bộ giao nhau, trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường; dừng xe nơi có biển “Cấm dừng xe và đỗ xe”; đỗ xe tại nơi có biển “Cấm đỗ xe” hoặc biển “Cấm dừng xe và đỗ xe”; không tuân thủ các quy định về dừng xe, đỗ xe tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt; dừng xe, đỗ xe trong phạm vi an toàn của đường sắt, trừ hành vi vi phạm quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP;
+ Chở theo 02 người trên xe, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 14 tuổi, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;
+ Ngồi phía sau vòng tay qua người ngồi trước để điều khiển xe, trừ trường hợp chở trẻ em ngồi phía trước."
Ngoài ra, căn cứ khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về hình thức phạt bổ sung như sau:
- Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:
+ Thực hiện hành vi quy định tại điểm a khoản 6; điểm a, điểm b khoản 7; điểm a, điểm b, điểm c, điểm d khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng; tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần hành vi quy định tại điểm a, điểm b, điểm c, điểm d khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 03 tháng đến 05 tháng, tịch thu phương tiện. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng: Điểm a, điểm g, điểm h, điểm k, điểm l, điểm m, điểm n, điểm q khoản 1; điểm b, điểm d, điểm e, điểm g, điểm l, điểm m khoản 2; điểm b, điểm c, điểm k, điểm m khoản 3; điểm đ, điểm e, điểm g, điểm khoản 4 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP
Như đã trình bày, đoàn xe tang là xe có quyền ưu tiên theo pháp luật. Xét theo quy định trên, nếu người tham gia giao thông có hành vi cố ý không nhường đường cho đoàn xe tang, có thể bị phạt từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng. Ngoài ra, còn có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng nếu gây ra tai nạn giao thông.
3. Đoàn xe tang có được vượt đèn đỏ không?
Căn cứ khoản 2, 3 Điều 22 Luật Giao thông đường bộ 2008, quy định:
- Xe quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này khi đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định; không bị hạn chế tốc độ; được phép đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.
- Khi có tín hiệu của xe được quyền ưu tiên, người tham gia giao thông phải nhanh chóng giảm tốc độ, tránh hoặc dừng lại sát lề đường bên phải để nhường đường. Không được gây cản trở xe được quyền ưu tiên.
Các xe được nêu theo quy định trên là xe chữa cháy, xe quân sự, xe cứu thương, xe hộ đê, không có đoàn xe tang. Như vậy đoàn xe tang dù có quyền ưu tiên nhưng vẫn không được vượt đèn đỏ.
Tổng kết lại, đoàn xe tang thực hiện nghĩa vụ “đưa tang” là xe có quyền ưu tiên và những người tham gia giao thông phải nhường đường ( trừ một số trường hợp đã nêu trên).
