Phải có bao nhiêu tờ tiền rách thì mới được đem đi đổi tại ngân hàng? Đổi có mất phí không? Tiền bị hủy hoại thì xử lý thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
(1) Bao nhiêu tờ tiền rách thì mới được đi đổi tại ngân hàng?
Theo quy định tại Điểm a và b Khoản 2 Điều 6 Thông tư 25/2013/TT-NHNN có quy định đối với tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông quy định tại Khoản 2 Điều 4 Thông tư 25/2013/TT-NHNN thì khách hàng có thể nộp lại cho NHNN chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi. Theo đó, các đơn vị sẽ tiếp nhận và xét đổi theo các điều kiện như sau:
- Tiền rách nát, hư hỏng không phải do hành vi hủy hoại.
- Trường hợp bị cháy, thủng, rách mất một phần thì diện tích còn lại phải bằng hoặc lớn hơn 60% so với diện tích tờ tiền cùng loại.
Nếu được can dán thì phải có diện tích tối thiểu bằng 90% so với diện tích tờ tiền cùng loại và đảm bảo nguyên gốc, nguyên bố cục một tờ tiền (mặt trước, mặt sau; trên, dưới; bên phải, bên trái), đồng thời nhận biết được các yếu tố bảo an.
Đối với tiền polymer bị cháy hoặc biến dạng co nhỏ lại do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, thì diện tích còn lại tối thiểu phải bằng 30% so với diện tích tờ tiền cùng loại và còn giữ nguyên bố cục một tờ tiền, đồng thời nhận biết được ít nhất hai trong các yếu tố bảo an như sau:
- Yếu tố hình ẩn trong cửa sổ nhỏ, mực không màu phát quang, phát quang hàng số sêri, dây bảo hiểm, yếu tố IRIODIN, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Theo đó, căn cứ điều kiện xét đổi nêu trên, các đơn vị sẽ thực hiện đổi cho khách hàng. Trường hợp không đủ điều kiện được đổi thì sẽ trả lại tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông cho khách hàng và thông báo lý do.
Có thể thấy, pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể phải có tối thiểu bao nhiêu tờ tiền rách thì mới được đổi tại ngân hàng. Theo đó, nếu như có nhu cầu thì người dân vẫn có thể mang tiền đến NHNN chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi để đổi tiền.
Tuy nhiên, tại đây cũng cần lưu ý, nếu do lỗi chủ quan trong quá trình bảo quản thì khách hàng cần nộp lại tờ tiền bị rách, nát… để NHNN chi nhánh, Sở Giao dịch NHNN thực hiện thu, đổi nếu đáp ứng đủ điều kiện ở trên.
Trường hợp tờ tiền chưa xác định được điều kiện đổi và cần giám định, khách hàng phải nộp kèm theo giấy đề nghị đổi tiền. Thời gian thực hiện đổi tiền gồm các bước như sau:
- Chuyển tờ tiền cần đổi và giấy đề nghị giám định đến NHNN chi nhánh trên địa bàn để giám định trong thời hạn 03 ngày.
- Thông báo kết quả giám định trong vòng 03 ngày.
Trường hợp không giám định được thì sẽ chuyển tiền cùng giấy đề nghị giám định về Cục Phát hành và Kho quỹ hoặc Chi cục Phát hành và Kho quỹ tại Thành phố Hồ Chí Minh để giám định.
(2) Đổi lại tiền rách có mất phí không?
Trước đây, tại Quyết định 24/2008/QĐ-NHNN có quy định khi khách hàng đổi tiền sẽ bị mất phí đổi tiền là 4% cho tổng giá trị tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông nếu bị rách, nát trong quá trình bảo quản nhưng tối thiểu là 2.000 đồng.
Tuy nhiên, Quyết định 24/2008/QĐ-NHNN hiện đã hết hiệu lực thi hành và được thay thế bởi Thông tư 25/2013/TT-NHNN.
Theo đó, trường hợp người dân có nhu cầu đổi là tiền rách thì khi đổi tiền tại ngân hàng sẽ không bị mất phí.
(3) Trường hợp tiền hư hỏng, biến dạng do hành vi hủy hoại thì sẽ được xử lý như thế nào?
Căn cứ Điều 8 Thông tư 25/2013/TT-NHNN có quy định về xử lý tiền hưu hỏng, biến dạng nghi do hành vi hủy hoại như sau:
“Trường hợp phát hiện tiền hư hỏng, biến dạng nghi do hành vi hủy hoại, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi lập biên bản, tạm thu giữ hiện vật và chuyển ngay đến cơ quan Công an cấp xã hoặc huyện trên địa bàn để điều tra, giám định. Kết luận của cơ quan Công an là cơ sở để các đơn vị thực hiện đổi cho khách hàng hoặc xử lý hiện vật theo quy định của pháp luật.”
Từ dẫn chiếu quy định nêu trên, có thể thấy, trường hợp có tiền bị hư hỏng, biến dạng mà nghi do hành vi hủy hoại thì các đơn vị sẽ tiến hành lập biên bản, tạm thu giữ và chuyển đến cơ quan công an để điều tra và giám định.
Theo đó, khi có kết luận từ phía cơ quan công an thì các đơn vị sẽ thực hiện đổi tiền hoặc xử lý tờ tiền này theo quy định.
