Hiện có nhiều trường hợp nhà dân, công trình bị trộm cắp dây điện, các đối tượng thực hiện hành vi này chủ yếu để lấy lõi đồng trong dây điện bán nhằm thu lợi cho mình. Vậy, hành vi ăn cắp dây đồng sẽ bị xử phạt thế nào?
Ăn cắp dây điện có phải là trộm cắp tài sản không?
Hiện nay, pháp luật chưa có định nghĩa cụ thể về hành vi trộm cắp tài sản. Tuy nhiên, trộm cắp tài sản có thể được hiểu là cá nhân cố ý thực hiện hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của cá nhân, tổ chức khác để thu lợi bất chính từ giá trị tài sản đó mang lại.
Theo Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.
Tài sản bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.
Trong đó, bất động sản (Điều 107 Bộ luật Dân sự 2015) bao gồm:
- Đất đai;
- Nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai;
- Tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng;
- Tài sản khác theo quy định của pháp luật.
Động sản là những tài sản không phải là bất động sản.
Theo đó, dây điện là tài sản và là động sản.
Như vậy, hành vi ăn cắp dây điện để bán lõi dây đồng nhằm thu lợi bất chính cũng được xem là hành vi trộm cắp tài sản.
Ăn cắp dây điện sẽ bị xử lý thế nào?
Xử phạt hành chính
Theo khoản 1, khoản 4 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính về Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác như sau:
- Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
+ Trộm cắp tài sản, xâm nhập vào khu vực nhà ở, kho bãi hoặc địa điểm khác thuộc quản lý của người khác nhằm mục đích trộm cắp, chiếm đoạt tài sản;
+ Công nhiên chiếm đoạt tài sản;
+ Dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;
+ Không trả lại tài sản cho người khác do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng nhưng sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản;
+ Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
- Hình thức xử phạt bổ sung:
+ Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
+ Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính.
Như vậy, người thực hiện trộm dây điện khi bị phát hiện, bắt giữ có thể bị xử phạt hành chính với số tiền từ 2-3 triệu đồng theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, cơ quan chức năng sẽ tiến hành tịch thu tang vật trộm cắp của đối tượng nếu tang vật cũng như phương tiện vi phạm hành chính. Nếu người nước ngoài thì sẽ bị trục xuất.
Xử lý hình sự
Theo khoản 1 và khoản 2 Điều 173 Bộ luật hình sự 2015 (Sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội trộm cắp tài sản như sau:
- Người nào trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
+ Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 174, 175 và 290 của Bộ luật hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
+ Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
+ Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
+ Tài sản là di vật, cổ vật.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
+ Có tổ chức;
+ Có tính chất chuyên nghiệp;
+ Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
+ Dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm;
+ Hành hung để tẩu thoát;
+ Tài sản là bảo vật quốc gia;
+ Tái phạm nguy hiểm.
Như vậy, tùy vào tính chất, mức độ hành vi, người ăn cắp dây điện có thể bị phạt tù từ 03 năm đến 06 tháng đến 03 năm tù. Trường hợp có tính tổ chức và chuyên nghiệp thì hình phạt có thể lên đến 07 năm tù.
Người bị trộm dây điện có được yêu cầu bồi thường không?
Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp trên như sau:
Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại
Như vậy, người bị trộm dây điện có thể yêu cầu đối tượng trộm cắp bồi thường thiệt hại về uy tín, tài sản,...đã gây ra do hành vi trộm cắp của đối tượng.
