Phân chia TS thừa kế chỉ có hiệu lực khi tất cả các đương sự đều chấp thuận?

Ông của chúng tôi vì bệnh già đã qua đời nhưng không có di chúc, nay gia đình chúng tôi gồm có 5 người cô bác muốn bán nhà để chia tài sản, đó là tài sản của Ông tôi, (Bà mất trước ông đã 10 năm). Nay vì sống chung không hòa thuận nên chúng tôi muốn bán tài sản đó. Ngặt nghèo là vì chúng tôi không am hiểu pháp luật về phân chia tài sản nên có ý là sau khi ra giá và rao bán bên ngoài được bao nhiêu sẽ dùng tiền đó chia đều. Nhưng vì sự ích kỷ của vài người trong số đó (Những người đang thường trú tại địa chỉ trên vì những người còn lại đang sống bên nhà vợ/chồng) nên họ nhất quyết không chịu ký tên bán nhà, làm việc bán nhà trở nên rối rắm.

Họ tuyên bố theo... pháp luật nếu ko có sự đồng ý của mọi người trong gia đình, chúng tôi sẽ ko thể phân chia số tài sản trên. Tôi rất đắn đo là việc họ cầm chừng ý định như vậy, chúng tôi sẽ phải chờ đến bao lâu họ mới chấp nhận và việc phân chia của chúng tôi thuận lợi hơn? Bỏ qua tất cả yếu tố về trình tự và xét nguyên nhân phân chia tài sản thì nói một cách đơn giản là: Chúng tôi có thể chia tài sản thừa kế hiển nhiên (từ Cha sang con cái) nếu một trong số những người con kia không đồng ý chuyện phân chia?

Tôi được biết pháp luật ngày nay rất linh động, ly hôn còn có thể đơn phương ly hôn thì việc phân chia tài sản không cần thiết phải có sự đồng thuận của tất cả các đương sự cũng có thể thực hiện được?

Xin các luật sư giúp tôi giải đáp vấn đề khúc mắt của mình.

Rất cảm ơn! Yên Chi

Chào bạn!

1. Phần di sản của bà bạn (1/2 giá trị tài sản):

           Theo thông tin bạn nêu thì nhà đất trên là tài sản chung của ông bà bạn. Theo quy định của Bộ luật dân sự, luật hôn nhân và gia đình thì 1/2 tài sản là của ông bạn, còn lại 1/2 tài sản là của bà bạn.

           Bà Bạn đã mất quá 10 năm nên 1/2 nhà đất đó đã hết thời hiệu khởi kiện tranh chấp về thừa kế.  Người nào đang sử dụng phần di sản của bà bạn thì được tiếp tục sử dụng theo pháp luật.

         Việc chia phần di sản của bà bạn chỉ thực hiện được nếu thỏa mãn một trong hai trường hợp quy định tại mục 2.4 Phần I, Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004, của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, cụ thể như sau:

         "Không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế

a) Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

b) Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản."

2. Đối với phần di sản do ông bạn để lại:

         Trong vụ việc này, tốt nhất là gia đình bạn nên thỏa thuận trong nội bộ gia đình. Những người không quản lý tài sản nên có những nhượng bộ nhất định thì mới phân chia được toàn bộ khối di sản đó.

         Nếu gia đình bạn không thống nhất được với nhau về việc phân chia di sản do ông bạn để lại và vụ việc khiến Tòa án giải quyết thì Tòa án chỉ thụ lý yêu cầu chia thừa kế của ông bạn và sẽ chia phần di sản của ông bạn (1/2 nhà đất đó) cho các thừa kế của ông bạn theo định tại điểm a, khoản 1, Điều 676 BLDS năm 2005.

         Nếu gia đình bạn không thỏa thuận được về việc chia thừa kế của ông bạn thì chỉ cần một trong các thừa kế có đơn khởi kiện (đơn phương) là Tòa án cũng sẽ thụ lý, giải quyết, không cần sự đồng thuận của tất cả mọi người.