Xài di động phải có ảnh chính chủ!

Theo số liệu từ bộ TT&TT, tính đến hết tháng 8/2016, Việt Nam có hơn 128,3 triệu thuê bao, Viettel chiếm tới trên 49,5% với 63,6 triệu thuê bao. MobiFone có hơn 34,6 triệu thuê và VNPT có trên 20,5 triệu. Thị phần còn lại thuộc về Gtel với gần 5,9 triệu và Vietnamobile với 3,7 triệu thuê bao.

Thuê bao di động phải có ảnh chính chủ là một trong những quy định mới của Bộ Thông tin và Truyền thông nhằm giải quyết tình trạng sim rác, tin nhắn rác tràn lan và giúp tăng cường quản lý thuê bao di động. Tuy nhiên, quy định này lại khiến cho nhiều khách hàng thì phản ứng, còn các nhà mạng lúng túng và loay hoay để đáp ứng quy định mới.

Theo Nghị định 49/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 15 của Nghị định số 25/2011/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật viễn thông và Điều 30 của Nghị định số 174/2013/NĐ-CP  quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện thì từ 24/4/2017 người trực tiếp giao dịch đăng ký thuê bao di động phải có ảnh chụp trực tiếp tại các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông theo quy định.

Đối với các thuê bao đăng ký trước ngày 24/4/2017 mà chưa tuân thủ đúng quy định trên thì các nhà mạng có trách nhiệm hướng dẫn khách hàng cung cấp đầy đủ thông tin thuê bao theo quy định. Nhà mạng phải thông báo liên tục trong ít nhất 5 ngày, mỗi ngày ít nhất một lần yêu cầu cá nhân, tổ chức thực hiện lại việc giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.

Trường hợp cá nhân, tổ chức không thực hiện theo yêu cầu, tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông một chiều sau 15 ngày kể từ ngày đầu tiên gửi thông báo đồng thời thông báo thuê bao sẽ bị tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông hai chiều sau 15 ngày tiếp theo nếu không thực hiện.

Tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông hai chiều sau 15 ngày kể từ ngày tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông một chiều đồng thời thông báo thuê bao sẽ được thanh lý hợp đồng, chấm dứt cung cấp dịch vụ viễn thông sau 30 ngày tiếp theo nếu không thực hiện.

Thanh lý hợp đồng, chấm dứt cung cấp dịch vụ viễn thông sau 30 ngày kể từ ngày tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông hai chiều nếu cá nhân, tổ chức không thực hiện.

Nhiều khách hàng hiện nay cho rằng khi đăng ký thuê bao, khách hàng cung cấp giấy tờ tùy thân (thường là chứng minh nhân dân) cũng đã đủ chứng minh nhân thân của mình. Việc quy định chụp ảnh chủ thuê bao là không cần thiết. Ngoài ra, nếu những hình ảnh của khách hàng bị đánh cắp và được sử dụng với mục đích xấu thì ai sẽ chịu trách nhiệm?

Bên cạnh đó, nhiều người cũng cho rằng liệu việc quy định chủ thuê bao phải cung cấp ảnh chính chủ có làm giảm tình trạng sim rác và tin nhắn rác hiện nay hay không?

Quy định này cũng đòi hỏi các nhà mạng phải đầu tư trang thiết bị, hệ thống lưu trữ để đáp ứng yêu cầu. Việc này tốn nhiều chi phí, thời gian và nhân lực.

Theo bạn thì quy định trên có hợp lý không?

Việc quy định chủ thuê bao phải cung cấp hình ảnh cá nhân có thể sẽ dẫn đến những vi phạm về hình ảnh cá nhân. Mình nghĩ là chủ thuê bao phải cung cấp ảnh chính chủ không làm giảm tình trạng sim rác và tin nhắn rác hiện nay, việc quản lý những vấn đề này chỉ cần đăng ký có CMND vv

Quy định ban hành ra ai cũng phản đối khí thế cơ mà mình thấy đọc kỹ thì không như chúng ta đang nghĩ. Theo đó, việc giao kết hợp đồng đăng ký, sử dụng dịch vụ viễn thông được thực hiện theo hợp đồng mẫu. Cụ thể tại Điểm đ Khoản 5 Điều 15 được sửa đổi ở trên đây quy định một trong những thông tin thuê bao phải cung cấp khi giao kết hợp đồng mẫu là: 

đ) Ảnh chụp người trực tiếp đến giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung (đối với dịch vụ viễn thông di động); bản số hóa bản xác nhận thông tin thuê bao hoặc bản xác nhận thông tin thuê bao có chữ ký điện tử (đối với dịch vụ viễn thông di động trả trước);

Tuy nhiên, nếu đọc xuống Khoản 7 ta thấy:

Việc giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung đối với các cá nhân sử dụng số thuê bao di động trả trước của mỗi mạng viễn thông di động thực hiện như sau:

a) Đối với 3 số thuê bao đầu tiên, cá nhân xuất trình giấy tờ và ký vào bản giấy hoặc bản điện tử bản xác nhận thông tin thuê bao. Bản xác nhận thông tin thuê bao bao gồm toàn bộ các thông tin thuê bao được quy định tại điểm a và điểm b hoặc điểm c khoản 5 Điều này;

b) Đối với số thuê bao thứ tư trở lên, thực hiện giao kết hợp đồng theo mẫu với doanh nghiệp viễn thông di động. Doanh nghiệp viễn thông di động phải kiểm tra, giám sát, bảo đảm các số thuê bao đó được sử dụng theo đúng quy định tại điểm b, điểm d khoản 9 Điều này.

Như vậy, đối với 3 số thuê bao đầu tiên, trong số các thông tin mà khách hàng phải cung cấp khi giao kết hợp đồng sử dụng dịch vụ viễn thông không bao gồm hình ảnh cá nhân của chủ thuê bao như quy định tại Điểm đ Khoản 5 mà khi đăng ký đến số thuê bao thứ 4 trở lên, quy định này mới được áp dụng.  Có nghĩa là trong 3 thuê bao đầu tiên, chủ thuê bao không phải cung cấp hình ảnh cá nhân như hầu hết chúng ta đang suy luận trên đây.

Theo mình thấy, nếu hiểu theo hướng này thì một trong những mục đích của việc ban hành quy định này là nhằm hạn chế bớt tình trạng sử dụng sim rác tràn lan cũng có lý. Bởi trên thực tế, hầu như những khách hàng sử dụng nhiều sim thì mới cần phải kiểm soát chặt chẽ còn những người chỉ dùng một sim liên lạc thì không cần thiết phải áp dụng quy định này. 

Quy định mới về điều kiện đăng ký thông tin thuê bao di động theo nghị định 49/2017/NĐ-CP bắt buộc chủ thuê bao phải chụp ảnh khi giao dịch với nhà mạng.

Theo điểm đ, khoản 5, điều 1 nghị định 49/ 2017, thông tin thuê bao phải có: ảnh chụp người trực tiếp đến giao dịch hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung (đối với dịch vụ viễn thông di động); bản số hóa bản xác nhận thông tin thuê bao hoặc bản xác nhận thông tin thuê bao có chữ ký điện tử ( dối với dịch vụ viễn thông trả trước).

Việc xác định chủ sở hữu thuê bao di động hiện nay chủ yếu dựa vào chứng minh nhân dân, thẻ căn cước, hộ chiếu, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh,...Khi đăng ký thuê bao di động đã phải xuất trình chứng minh nhân dân, thẻ căn cước,...và ngoài ra cũng phải nộp bản sao để nhà mạng lưu trữ. Trên giấy tờ đã thể hiện đầy đủ thông tin và hình ảnh cá nhân. Vậy việc chụp ảnh trực tiếp có thật cần thiết?

Việc giao dịch giữa 1 bên là chủ sở hữu thuê bao di đông (người dùng dịch vụ) với một bên là nhà mạng ( người cung cấp dịch vụ), 2 bên giao dịch với nhau hoàn toàn tự nguyện. Vậy việc bắt phải có hình ảnh trực tiếp có thỏa mãn điều kiện tự nguyện và bình đẳng giữa các bên hay không? hay đây là một sự ép buộc của các nhà làm luật.

Theo giảng viên Nguyễn Việt Khoa - Khoa luật trường Đại học Kinh tế cho rằng việc buộc người guao kết hợp đồng thuê bao di động phải chụp ảnh theo điểm đ, khoản 5, điều 1 nghị định 49/ 2017 là vi phạm điều 21 của Hiến pháp về quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư và bí mật cá nhân.

Hình ảnh là bí mật đời tư được pháp luật bảo vệ và công dân chỉ có nghĩa vụ cung cấp trong một số trường hợp theo luật định.

Ngoài ra, việc áp dụng nó cũng rất khó để thực hiện, nhà mạng cần phải có 1 đội ngũ nhân viên để thuyết phục khách hàng, tốn tiền bạc, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực,...Nếu có đầy đủ các yếu tố trên chưa chắc đã có thể thực hiện được vì còn biết bao nhiêu thuê bao cũ đã sử dụng, giờ phải thuyết phục họ, và những sim rác, những thuê bao không đăng ký sẽ xử lý thế nào? Chưa có cơ chế xử lý những vấn đề này.

Và để có được những bức ảnh cũng cần phải đầu tư thêm máy móc, bộ nhớ ....đó là cả một vấn đề. 

Dẫu biết mục đích ban hành quy định này là tốt, nhằm hạn chế tình trạng sim rác, tin nhắn rác. Nhưng việc quy định phải chụp ảnh khi đăng ký thuê bao không phải là giải pháp phù hợp. Việc này vừa tốn kém, gây phiền phức cho người đăng ký mà còn "thừa" khi thông tin thuê bao đã có thể dựa trên CMND.

Mình cũng đồng ý với bạn. Vấn đề sim rác, tin nhắn rác nguyên nhân là do các nhà mạng. Do đó, cần siết chặt khâu quản lý, giám sát của Bộ Thông tin và Truyền thông về vấn đề này. Nên chăng cần tăng cường mức xử phạt các doanh nghiệp để tình trạng số lượng sim rác gia tăng.

Đã có kết luận về việc này. Theo cuộc họp sáng 22/6/2017 của Bộ Thông tin và Truyền thông thì: Các thuê bao đã đăng ký thông tin chính xác và có sao lưu hình ảnh CMND theo Thông tư 04/2012/ TT-BTTTT có hiệu lực từ 1/6/2012 sẽ không cần phải chụp lại hình ảnh chủ thuê bao nữa, vì hình ảnh trên CMND có thể coi là hình ảnh chủ thuê bao.

Mình lại không nghĩ như vậy. Giấy Chứng minh nhân dân cũng đã có hình ảnh trên đó nên việc chụp ảnh chủ thuê bao là không cần thiết. Việc lo ngại CMND có thể làm giả dẫn đến sai lệch thông tin thuê bao thì việc phải chụp ảnh khi đăng ký cũng không giải quyết được vấn đề khi người đăng ký lấy CMND giả đi đăng ký thuê bao.

Mình cũng nghĩ quy định này đưa ra không hợp lý và tốn kém. Cũng như bà phó cục trưởng Cục Công nghệ thông tin cũng nói, việc lấy dấu vân tay cũng đòi hỏi nguồn lực và kinh phí lớn. Theo mình, thì những thông tin trên CMND cũng đã đủ để đăng ký thuê bao. Vấn đề sim rác là kho khâu quản lý cũng như do các nhà mạng thời gian qua ồ ạt đưa ra các chương trình sim rẻ khuyến mãi lớn. Do đó nên giải quyết từ vấn đề này thì hiệu quả hơn.

Do sự phản ứng của dư luận nên vấn đề này đã được giải quyết hợp lý hơn. Theo cuộc họp sáng 22/6/2017 của Bộ Thông tin và Truyền thông thì: Các thuê bao đã đăng ký thông tin chính xác và có sao lưu hình ảnh CMND theo Thông tư 04/2012/ TT-BTTTT có hiệu lực từ 1/6/2012 sẽ không cần phải chụp lại hình ảnh chủ thuê bao nữa, vì hình ảnh trên CMND có thể coi là hình ảnh chủ thuê bao.

Việc quy định phải chụp ảnh chính chủ  không những gây tốn kém cho nhà mạng mà còn gây mất thời gian và tốn chi phí cho người đăng ký thuê bao. Và cũng không có một sự đảm bảo nào về việc bảo mật hình ảnh của khách hàng. Việc lưu giữ hệ thống dữ liệu lớn hình ảnh chủ thuê bao sẽ rất nguy hiểm khi hệ thống bị hacker tấn công.