Những người bị nhiễm HIV, AIDS là những trường hợp đặc biệt được pháp luật quan tâm và chia sẻ. Vậy những cá nhân ấy có được đi nghĩa vụ quân sự không?
1. Pháp luật quy định về cá nhân bị nhiễm HIV, AIDS như thế nào?
Căn cứ Khoản 1, 2 Điều 2 Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) 2006 (gọi tắt là Luật Phòng, chống HIV/AIDS 2006 ) quy định cụ thể về khái niệm HIV và AIDS như sau:
- HIV là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Human Immunodeficiency Virus" là vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người, làm cho cơ thể suy giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.
- AIDS là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Acquired Immune Deficiency Syndrome" là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải do HIV gây ra, thường được biểu hiện thông qua các nhiễm trùng cơ hội, các ung thư và có thể dẫn đến tử vong.”
Dựa vào điều trên ta có thể kết luận, cá nhân bị nhiễm HIV tức là bị nhiễm Virus gây suy giảm miễn dịch ở người từ đó dẫn đến căn bệnh AIDS.
Cơ bản, những người bị mắc bệnh AIDS đã phải chịu quá nhiều đau đớn về thể xác, vì thế pháp luật nghiêm cấm các hành vi kỳ thị, phân biệt đối xử với họ được quy định tại khoản 3 Điều 8 Luật Phòng, chống HIV/AIDS 2006.
Bên cạnh đó, nhận thấy đây là những đối tượng “đặc biệt” và cần được sự quan tâm đúng cách, nhà nước ban hành những quyền của cá nhân bị nhiễm HIV, AIDS quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 4 Luật Phòng, chống HIV/AIDS 2006:
- Sống hòa nhập với cộng đồng và xã hội;
- Được điều trị và chăm sóc sức khỏe;
- Học văn hoá, học nghề, làm việc;
- Được giữ bí mật riêng tư liên quan đến HIV/AIDS;
- Từ chối khám bệnh, chữa bệnh khi đang điều trị bệnh AIDS trong giai đoạn cuối;
- Các quyền khác theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.”
.png)
2. Người bị nhiễm HIV, AIDS có được đi nghĩa vụ quân sự không?
Căn cứ Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015:
- Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân.
- Công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự, không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú phải thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật này.
Căn cứ vào Điều 4 Thông tư 148/2018/TT-BQP quy định về tiêu chuẩn tuyển quân như sau:
- Tuổi đời:
+ Công dân từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi.
+ Công dân nam được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo thì tuyển chọn và gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
- Tiêu chuẩn chính trị:
+ Thực hiện theo thông tư liên tịch số 50/2016/TTLT-BQP-BCA ngày 15 tháng 4 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - Bộ trưởng Bộ Công an quy định tiêu chuẩn chính trị tuyển chọn công dân vào phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
+ Đối với các cơ quan, đơn vị và vị trí trọng yếu cơ mật trong quân đội; lực lượng Tiêu binh, Nghi lễ; lực lượng Vệ binh và Kiểm soát quân sự chuyên nghiệp thực hiện tuyển chọn theo quy định của Bộ Quốc phòng.
- Tiêu chuẩn sức khỏe:
+ Tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự.
+ Đối với các cơ quan, đơn vị, vị trí quy định tại Điểm b, khoản 2 điều này, thực hiện tuyển chọn bảo đảm tiêu chuẩn riêng theo quy định của Bộ Quốc phòng.
+ Không gọi nhập ngũ vào quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 diop trở lên, viễn thị các mức độ); nghiện ma túy, nhiễm HlV, AIDS.
- Tiêu chuẩn văn hóa:
+ Tuyển chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Những địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định được tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.
+ Các xã thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật; đồng bào dân tộc thiểu số dưới 10.000 người thì được tuyển không quá 25% công dân có trình độ văn hóa cấp tiểu học, còn lại là trung học cơ sở trở lên.
Có thể thấy, pháp luật ban hành những tiêu chuẩn trên nhằm đảm bảo quyền lợi chung và chính đáng nhất của toàn xã hội. Nghĩa vụ quân sự toàn quốc có những tiêu chuẩn riêng nhằm đảm bảo quyền lợi, an toàn của những công dân tham gia, phục vụ quân ngũ.
Như vậy, xét theo quy định trên, công dân bị nhiễm HIV, AIDS không được gọi vào quân đội và không được đi nghĩa vụ theo đúng quy định của pháp luật.
3. Những trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự?
Bên cạnh những tiêu chuẩn trên, pháp luật còn quy định các trường hợp tạm hoãn nghĩa vụ quân sự được quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư 148/2018/TT-BQP:
- Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe.
- Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) xác nhận.
- Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%.
- Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
- Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật.
- Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Tổng kết lại, nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của mỗi công dân. Tuy nhiên, vẫn còn một số trường hợp đặc biệt như quy định trên nói chung hay những người bị HIV, AIDS nói riêng mà không thể tham gia nghĩa vụ quân sự.
