Hành vi tưởng chừng như vô ý - mở cửa xe ô tô ẩu - có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Không ít tai nạn thương tâm xảy ra do người ngồi trong xe mở cửa va chạm với người đi đường
(1) Quy định về việc mở cửa xe ô tô như thế nào?
Người đi xe máy lưu thông trên đường, đặc biệt là trong làn xe máy, thường xuyên phải đối mặt với nguy hiểm tiềm ẩn từ việc mở cửa ô tô bất cẩn. Việc kẹp giữa những chiếc xe hơi đang đỗ và xe cộ lưu thông khiến họ trở thành đối tượng dễ bị tổn thương bởi những hành vi thiếu ý thức này.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 18 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định, người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường bộ phải thực hiện quy định sau đây:
- Có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết
- Cho xe dừng, đỗ ở nơi có lề đường rộng hoặc khu đất ở bên ngoài phần đường xe chạy; trường hợp lề đường hẹp hoặc không có lề đường thì phải cho xe dừng, đỗ sát mép đường phía bên phải theo chiều đi của mình
- Trường hợp trên đường đã xây dựng nơi dừng xe, đỗ xe hoặc quy định các điểm dừng xe, đỗ xe thì phải dừng, đỗ xe tại các vị trí đó
- Sau khi đỗ xe, chỉ được rời khỏi xe khi đã thực hiện các biện pháp an toàn; nếu xe đỗ chiếm một phần đường xe chạy phải đặt ngay biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau xe để người điều khiển phương tiện khác biết
- Không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn
- Khi dừng xe, không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái
- Xe đỗ trên đoạn đường dốc phải được chèn bánh
Dựa vào quy định trên pháp luật buộc người trên xe không được mở cửa xe, không được để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn. Hoặc có thể hiểu, người trên xe ô tô chỉ được mở cửa, để cửa mở hoặc bước xuống xe khi đảm bảo điều kiện giao thông xung quanh đã an toàn.
Cụ thể, người trên xe ô tô phải làm các việc sau đây để đảm bảo an toàn trước khi mở cửa bước xuống xe:
- Quan sát kỹ xung quanh, dùng tay ngược với phía cửa để mở cửa
- Mở hé cửa khoản 15cm để quan sát và báo hiệu cho người đang lưu thông biết cửa xe đang sắp được mở ra, tránh mở cửa bất ngờ
- Nhìn xung quanh một lần nữa trước khi xuống xe, nếu không có chướng ngại vật mới mở hết cửa và bước ra ngoài
- Nếu chở người trên xe, tài xế cần quan sát gương và chỉ cho mở cửa xe khi an toàn
Hậu quả của việc mở cửa ô tô đột ngột có thể dẫn đến những va chạm nghiêm trọng, gây thương tích hoặc thậm chí tử vong cho người đi xe máy.
Do đó, việc nâng cao ý thức và tuân thủ luật giao thông là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân và cho những người tham gia giao thông khác.
(2) Mở cửa xe ẩu có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe bị phạt từ 400.000 - 600.000 đồng khi vi phạm các việc sau:
- Dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường rộng
- Dừng xe, đỗ xe không sát mép đường phía bên phải theo chiều đi ở nơi đường có lề đường hẹp hoặc không có lề đường
- Dừng xe, đỗ xe ngược với chiều lưu thông của làn đường
- Dừng xe, đỗ xe trên dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy
- Đỗ xe trên dốc không chèn bánh
- Mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn
Bên cạnh đó, người mở cửa xe không bảo đảm an toàn còn có trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 584 Bộ Luật Dân sự 2015:
"Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật Dân sự hoặc luật khác có liên quan quy định khác."
Ngoài ra, người mở cửa xe không quan sát, không bảo đảm an toàn mà gây tai nạn giao thông làm chết người hoặc thương tổn cơ thể 61% trở lên còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ Luật Hình sự 2015 với khung hình phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Nếu vi phạm mà đang trong tình trạng say xỉn, hoặc không có giấy phép lái xe, hoặc làm chết, bị thương nhiều người thì khung hình phạt tù bị tăng nặng đến 15 năm, và còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Có thể thấy, từ một hành động nhỏ như mở cửa xe ô tô cũng gây ra nhiều hệ lụy nếu người mở cửa không cẩn thận, không quan sát kỹ, không đảm bảo an toàn trước khi mở cửa.
Thực tế không ít vụ tai nạn giao thông gây chết người hay bị thương rất nặng do người trên xe ô tô mở cửa xe ẩu. Do đó, khi mở cửa xe, tài xế và những người trên xe phải hết sức cẩn thận, quan sát trước khi mở cửa để tránh gây tai nạn cho người khác mà mình cũng vướng vào vòng xoáy lao lý.
