Khi khách hàng đến ngân hàng thực hiện thủ tục gửi tiền hay vay vốn thường được phía ngân hàng mời chào mua bảo hiểm từ nhân thọ, bảo hiểm xe máy các loại,... Tình trạng này không hiếm gặp và cũng không vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, theo quy định hiện nay dù không cấm phía ngân hàng thực hiện việc bán bảo hiểm cho khách nhưng phải trên tinh thần tự nguyện. Dù vậy, một số nơi lợi dụng khách hàng ít tìm hiểu hoặc đang cần tiền gấp mà làm khó khách hàng để mua bảo hiểm thì mới thực hiện giao dịch. Điều này tạo nên sự tiêu cực cho khách hàng mỗi khi đến giao dịch và thực hiện nhiều thủ tục như chào hàng rồi mới chịu giải ngân cho khách.
Nghiêm cấm ngân hàng ép khách mua bảo hiểm
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ định, yêu cầu, ép buộc, ngăn cản tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm.
Thông tin, quảng cáo sai sự thật về nội dung, phạm vi hoạt động, điều kiện bảo hiểm, làm tổn hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của bên mua bảo hiểm.
Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 73/2016/NĐ-CP còn quy định không tổ chức, cá nhân nào được phép can thiệp trái pháp luật đến quyền lựa chọn doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài của bên mua bảo hiểm.
Theo nguyên tắc trên, ngân hàng thực hiện môi giới hay bán bảo hiểm cho khách hàng khi đến thực hiện giao dịch được quyền chào bán bảo hiểm nhưng trên nguyên tắc tự nguyện và nghiêm cấm phía ngân hàng chèn ép hay dùng thủ đoạn ép buộc khách phải mua bảo hiểm.
Nghĩa vụ của tổ chức ngân hàng
Giải thích cho khách hàng các sản phẩm bảo hiểm được phân phối thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không phải là sản phẩm của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và không mang tính bắt buộc.
Quản lý, lưu trữ danh sách các nhân viên thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm cho doanh nghiệp BHNT.
Phối hợp với doanh nghiệp BHNT theo dõi đầy đủ, chính xác và chuyển toàn bộ các khoản phí bảo hiểm thu được và bất kỳ khoản thanh toán của khách hàng liên quan đến hợp đồng bảo hiểm cho doanh nghiệp BHNT; chi trả quyền lợi và các khoản thanh khác cho khách hàng theo thỏa thuận tại hợp đồng đại lý bảo hiểm.
Bồi thường và bồi hoàn cho doanh nghiệp BHNT các khoản phí và chi phí phát sinh do hành vi vi phạm của nhân viên tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gây ra.
Xử phạt hành chính hành vi ép khách hàng mua bảo hiểm
Nhằm đảm bảo quyền lợi của khách hàng và ngăn chặn doanh nghiệp, chi nhánh có hành vi ép buộc người khác mua bảo hiểm sẽ bị xử phạt hành chính theo khoản 2 Điều 17 Nghị định 98/2013/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 48/2018/NĐ-CP) như sau:
Phạt tiền 80 triệu - 100 triệu đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau:
Không cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến hợp đồng bảo hiểm, không giải thích các điều kiện, điều khoản bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm khi giao kết hợp đồng bảo hiểm.
Không thực hiện thông báo cho bên mua bảo hiểm về tình trạng hợp đồng bảo hiểm theo quy định của pháp luật.
Ép buộc giao kết hợp đồng bảo hiểm bổ trợ kèm theo hợp đồng bảo hiểm chính.
Triển khai các sản phẩm bảo hiểm thuộc nghiệp vụ bảo hiểm liên kết đầu tư, bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm sức khỏe không theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, còn đình chỉ hoạt động từ 02 tháng - 03 tháng một phần nội dung, phạm vi liên quan trực tiếp đến hành vi vi phạm hành chính trong Giấy phép thành lập và hoạt động. Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với trường hợp vi phạm.
Lưu ý: Cá nhân có hành vi vi phạm tương tự thì mức phạt bằng ½ tổ chức.
Như vậy, tổ chức ngân hàng khi thực hiện môi giới hoặc liên kết kinh doanh bảo hiểm thì chỉ được khuyến khích khách hàng tham gia trên tinh thần tự nguyên. Nghiêm cấm ngân hàng có hành vi lợi dụng chức vụ mà làm khó người dân đến giao dịch để ép mua bảo hiểm, hành vi này có thể bị phạt tiền lên đến 100 triệu đồng và đình chỉ hoạt động kinh doanh bảo hiểm 02 - 03 tháng.
