Đối với hợp đồng lao động bán thời gian, một tháng chỉ làm việc 10 ngày thì có phải đóng bảo hiểm xã hội không?
Căn cứ quy định tại Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014:
"Điều 2. Đối tượng áp dụng
1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;"
=>> Như vậy căn cứ quy định trên thì hợp đồng lao động trên 1 tháng đều phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc kể cả một tháng chỉ quy định làm việc 10 ngày (trừ những trường hợp như người lao động đang hưởng chế độ lương hưu).
Căn cứ khoản 4 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017:
"4. Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH."
=>> Từ quy định trên thì rất nhiều người hiểu nhầm rằng không làm việc 14 ngày trong tháng thì sẽ không phải đóng bảo hiểm xã hội, nhưng thực tế quy định này được hiểu như thế nào?
Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Có thể hiểu quy định chính xác ở đây là "14 ngày làm việc" chứ không mặc định là 14 ngày bình thường. Vì vậy nếu HĐLĐ quy định cụ thể một tháng có 10 ngày làm việc thì nếu họ nghỉ hết cả tháng thì công ty vẫn phải đóng bảo hiểm xã hội cho họ vì chưa nghỉ đủ 14 "ngày làm việc" theo quy định trên. Có thể thấy quy định này cũng có những bất cập nhất định, vậy trường hợp này sẽ giải quyết như thế nào?
Theo quan điểm của bản thân mình thì sẽ có hai hướng giải quyết trong thực tế:
Một là, liên hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý trực tiếp, giải trình về trường hợp của mình, theo đó một số cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương cũng tạo điều kiện cho doanh nghiệp không phải đóng BHXH trong trường hợp này.
Hai là, quy định trong hợp đồng lao động thời gian làm việc như những người lao động khác là trung bình 26 ngày làm việc bình thường trong tháng, như vậy họ chỉ đi lảm 10 ngày tức là đã nghỉ trên 14 ngày/tháng nên sẽ không phải đóng BHXH theo quy định nêu trên.
Tuy nhiên đây cũng chỉ là những hướng giải quyết phát sinh trong thực tế, đều sẽ có những bất cập nhất định, vì vậy cần phải có sự thay đổi, sửa đổi quy định này để đảm bảo hơn cho doanh nghiệp áp dụng loại hợp đồng lao động bán thời gian.