Đối với phụ nữ mang thai, pháp luật luôn có các chế độ ưu tiên, bảo vệ. Như vậy, nếu phụ nữ mang thai phạm tội thì sẽ bị xử lý như thế nào?
Theo điểm b khoản 1 Điều 67 Bộ luật hình sự 2015 quy định như sau:
“Điều 67. Hoãn chấp hành hình phạt tù
1. Người bị xử phạt tù có thể được hoãn chấp hành hình phạt trong các trường hợp sau đây:
…
b) Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, thì được hoãn cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi;”
Theo quy định trên, thì phụ mữ mang thai sẽ bị hoãn chấp hành hình phạt tù cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi. Tuy nhiên, thực tế đã có những vụ việc người mẹ tiếp tục mang thai để trốn tránh nghĩa vụ thi hành án phạt tù.
Tại Công văn 01/2017/GĐ-TANDTC, Tòa án nhân dân tối cao đã trả lời như sau: “Nếu phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi bị kết án tù thì có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi, không phân biệt họ cố tình có thai và sinh con liên tục để trốn tránh nghĩa vụ thi hành án phạt tù hay không.”
Như vậy, thì dù phạm nhân nữ có cố tình có thai và sinh con liên tục thì họ vẫn tiếp tục được hoãn chấp hành hình phạt tù.
Chính sách này đã thể hiện được sự khoan hồng của pháp luật, ngoài ra nó còn đảm bảo được quyền sinh con của người phụ nữ và quyền chăm sóc của trẻ em.
Bên cạnh đó, ngoài việc hoãn chấp hành án phạt tù thì tại khoản 2, điểm a khoản 3 Điều 40 Bộ luật hình sự 2015 quy định như sau:
“Điều 40. Tử hình
…
2. Không áp dụng hình phạt tử hình đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
3. Không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi;”
Theo quy định trên thì phụ nữ có thai sẽ không bị áp dụng hình phạt tử hình, không thii hành án tử hình.
Căn cứ vào khoản 3 Điều 8 Thông tư liên tịch 02/2020/TTLT-BCA-BQP-BYT-BNG-TANDTC-VKSNDTC thì phạm nhân nữ trước khi tử hình sẽ được kiểm tra xem có thai hay không. Nếu phát hiện có thai sẽ được hoãn thi hành án tử hình.